Próchnica zębów mlecznych – jak zapobiec próchnicy u dzieci?

Próchnica mleczaków – wydaje się nieistotna, ale to mit. Można myśleć, że próchnica nie jest problemem dla maluchów, skoro ich pierwsze ząbki wypadną. Niemniej jednak, niewłaściwa higiena jamy ustnej może doprowadzić do próchnicy nawet u najmłodszych. To będzie skutkowało problemami z zębami już po pojawieniu się zębów stałych.

Próchnica zębów mlecznych – czy trzeba z nią walczyć?

Próchnica mleczaków – czy walka z nią jest konieczna? Odpowiedź jest zdecydowanie twierdząca. Próchnica mleczaków jest chorobą wieloczynnikową, która przekłada się na późniejsze lata życia.. Niektórzy rodzice mogą myśleć, że nie ma sensu leczyć mleczaków, skoro i tak zostaną zastąpione zębami stałymi. Jest to jednak błędne przekonanie. Troska o mleczaki i nauka higieny zębów swoje pociechy są kluczowe, a wczesne etapy próchnicy  muszą być traktowane poważnie. Od stanu mleczaków zależy bowiem zdrowie  przyszłych zębów stałych. Nieleczona próchnica mleczaków może prowadzić do niewłaściwego rozwoju kości żuchwy, wad zgryzu i braków w uzębieniu w przyszłości. Nie bez znaczenia jest też to, że jeśli nie nauczysz swoich dzieci myć zębów, to nie wejdzie im to w nawyk, co może skutkować problemami w dorosłym życiu.

Jak wygląda próchnica zębów mlecznych?

Początek próchnicy u maluchów zazwyczaj objawia się jako matowa, kredowobiała plama, zwana plamą próchnicową, na błyszczącej zdrowej powierzchni szkliwa mleczaka. Na tym etapie próchnica dotyczy tylko szkliwa, a nie zębiny. Dlatego tak ważne jest jak najwcześniejsze reagowanie, aby próchnica nie dotarła głębiej. Jeśli masz problem z jej rozpoznawaniem, to koniecznie odwiedzaj dentystę z dzieckiem. Regularne kontrole sprawią, że nie będziesz martwić się tym, iż zdrowie zębów Twojego dziecka jest nienajlepsze. 

Przebieg choroby to stopniowe ciemnienie i szorstkość plamy próchnicowej. Mówimy o średnim stopniu próchnicy, gdy plama próchnicowa zaczyna obejmować zębinę. Odwapniona warstwa szkliwa mleczaka następnie się załamuje, co prowadzi do powstania ubytku próchnicowego, który wymaga wypełnienia. Głęboka próchnica to ubytek, który jest już bolesny dla dziecka podczas badania i znajduje się blisko nerwu zęba.

Próchnica zębów mlecznych – jak jej zapobiec?

Zapobieganie próchnicy u dzieci zaczyna się od wczesnego przyzwyczajenia do regularnego mycia zębów. Już od pierwszych tygodni życia, można przygotować malucha do tej czynności, przemywając dziąsła czystym gazikiem nasączonym przegotowaną wodą. Gdy zaczynają pojawiać się pierwsze mleczaki, zazwyczaj około szóstego miesiąca życia, powinno się o nie dbać z równą troską, jak o zęby stałe.

Warto dodać, że próchnica zębów mlecznych może rozwijać się szybciej niż u dorosłych, ze względu na to, że szkliwo mleczaków jest cieńsze i mniej odporne na działanie bakterii. Dlatego też, regularne kontrole u stomatologa, nawet u najmłodszych dzieci, są niezwykle ważne. Konieczne będzie także unikanie słodyczy, szczególnie takich, które dostają się w trudno dostępne miejsca, jak na przykład cukierki ciągutki.

Zobacz: Kalendarz ząbkowania – kiedy pojawiają się pierwsze zęby mleczne u dziecka

Jaką szczoteczkę do zębów wybrać dla dziecka by zapobiec powstawaniu próchnicy zębów mlecznych?

Ochrona uśmiechu Twojego dziecka przed próchnicą jest uzależniona od odpowiedniego doboru szczoteczki do zębów. W przypadku maluchów niezwykle ważne jest, aby nie decydować się na szczoteczkę z twardym włosiem, które może podrażnić wrażliwe dziąsła naszej małej pociechy. Najlepszy wybór to szczoteczka z małą główką. Do  piątego roku życia szczoteczki ręczne  (nie elektryczne czy soniczne) są najbezpieczniejszym wyborem. Informacje dotyczące wieku, dla którego przeznaczona jest szczoteczka, zazwyczaj można znaleźć na opakowaniu.

Pamiętaj, że idealna szczoteczka dla dzieci powinna mieć zaokrągloną główkę i miękkie włosie. Po przekroczeniu przez malucha piątego roku życia, można już rozważyć zakup szczoteczki elektrycznej, ale ważne jest też nauczenie dziecka korzystania z niej. Na początku nauki posługiwania się taką szczoteczką można stosować metodę “na sucho”, czyli bez włączania jej, aby dziecko oswoiło się na początku z nową szczoteczką.

Sprawdź: Ząbkowanie, czyli jakie są objawy ząbkowania i na co należy zwrócić uwagę

Próchnica zębów mlecznych – zapobiegaj stosując prawidłową technikę mycia zębów

Sama szczoteczka to tylko początek. Próchnica u dzieci jest na tyle powszechna, że ważne jest również zrozumienie, jak prawidłowo szczotkować zęby. Warto znać i przestrzegać kilku zasad dotyczących techniki mycia zębów mlecznych. Na przykład, zęby przednie powinniśmy myć ruchem od góry do dołu, powierzchnie żujące i zęby tylne ruchami od przodu do tyłu, a zewnętrzne powierzchnie zębów ruchem kolistym. Warto puszczać dzieciom bajki z instrukcjami i ciekawymi piosenkami na temat technik mycia zębów – dzięki temu szybciej się tego nauczą.

Doskonałym pomysłem jest pokazanie dziecku jak to robić, stając z nim przed lustrem. Zamień to w zabawę, poproś po pierwszym pokazaniu swoje dziecko, aby instruowało Cię, jak masz myć zęby. Odwrócenie ról często działa!. Zainwestuj też w pastę do zębów bez fluoru, specjalnie przeznaczoną dla dzieci. Podczas każdego mycia używaj pasty wielkości ziarenka groszku, a po zakończeniu nie zapominaj o dokładnym płukaniu jamy ustnej.

Próchnica zębów mlecznych – dodatkowe sposoby zapobiegania

Poza codziennym myciem zębów, istnieją dodatkowe techniki, które możemy zastosować, aby zapobiegać próchnicy zębów mlecznych. Oto cztery z nich:

1. Nie pozwól, aby dziecko zasypiało z butelką zawierającą słodką herbatę czy kaszkę – to może prowadzić do tzw. próchnicy butelkowej. Jeśli dziecko wybudza się i płacze, kiedy zabierasz butelkę, staraj się zastępować ją pustą i suchą – wymytą, a potem stopniowo odzwyczajaj dziecko.
2. Unikaj podawania dziecku ciągłych przekąsek (nawet zdrowych) – zęby potrzebują czasu na remineralizację po każdym posiłku.
3. Nigdy nie pozwól dziecku oblizywać twojej łyżeczki – niech nie je ono sztućcami dorosłych. Dzielenie się posiłkami z maluchem jest popularne, ale jeśli masz próchnicę – możesz ją w ten sposób przekazać maluchowi.
4. Jak tylko ząbki zaczną wyrastać, zapisz dziecko na wizytę u dentysty, który specjalizuje się w pracy z najmłodszymi pacjentami. Oswoi go i sprawi, że maluch nie będzie się bał kolejnych wizyt.

Próchnica zębów mlecznych – zapobiegaj i lecz u dentysty

Odwiedziny u dentysty powinny stać się rutyną już od momentu, kiedy dziecko skończy pół roku – czasu, w którym zwykle zaczynają pojawiać się pierwsze ząbki. Specjalista oceni, czy rozwój zębów mlecznych przebiega prawidłowo, poinformuje o potencjalnym zagrożeniu próchnicą i podpowie, jak odpowiednio czyścić zęby i dziąsła malucha. Późniejsze wizyty kontrolne powinny odbywać się co pół roku (chyba że dentysta zaleci częściej), a jeśli stomatolog zauważy jakiekolwiek oznaki próchnicy, ważne jest, aby niezwłocznie podjąć leczenie.

Zobacz więcej: Pierwsza wizyta dziecka u dentysty – wskazówki dla rodziców